Jak NFT może przeciwdziałać przemytowi dzieł sztuki?

Od 2019 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) w dniu 14 listopada obchodzi Międzynarodowy Dzień Walki z Nielegalnym Handlem Dobrami Kultury. Na przestrzeni dziejów kradzież, przemyt i nielegalny handel dobrami związanymi z różnymi kulturami lub sztuką były stałym problemem. Kwestia ta wyjątkowo nęka scenę artystyczną. Znamy liczne przypadki, gdy obrazy lub rzeźby tworzone przez jednych z najsłynniejszych artystów w historii były kradzione i pojawiały się na nielegalnych aukcjach lub w osobistych kolekcjach bogatych kolekcjonerów sztuki.

 

Wraz z pojawieniem się technologii blockchain, wiele branż, od finansów i płatności po gry, opiekę zdrowotną i łańcuchy dostaw, skorzystało z innowacji opartych na kryptowalutach. Scena sztuki nie jest wyjątkiem. Rozwiązania zbudowane na blockchainie mogą pomóc w rozwiązaniu takich kwestii jak nielegalny handel dziełami sztuki, prawa autorskie czy ochrona własności intelektualnej. Kluczowe tutaj jest korzystanie z NFT.

 

Sprawdźmy, jak dokładnie działają NFT i jak mogą pomóc chronić scenę artystyczną przed przestępcami. Zagłębimy się również w różne rodzaje NFT, aby pokazać, że ten rodzaj aktywów opartych o blockchain jest bardzo wszechstronny i odpowiedni dla wszystkich rodzajów form sztuki.

 

NFT: Tokenizacja sztuki przy pomocy technologii blockchain

Klasyczne kryptowaluty składają się z wielu jednostek identycznych tokenów (przykładem jest bitcoin), przy czym każda jednostka jest dokładnie taka sama. Tymczasem wszystkie NFT są unikalne i nie można ich wymienić. Każdy z nich ma unikalną tożsamość blockchain i reprezentuje tokenizowany zasób. 

Różne aktywa mogą być tokenizowane: dzieła sztuki, kontrakty, domeny internetowe, filmy, muzyka i inne. Dzięki temu mają cyfrowe odzwierciedlenie w łańcuchu bloków potwierdzające autentyczność danego aktywa oraz informację o tym, kto jest jego właścicielem.

Podobnie jak kryptowaluty, NFT są przechowywane w portfelach kryptowalutowych, co oznacza, że nikt nie może ich fizycznie ukraść. Posiadacze takich portfeli muszą jednak bezpiecznie przechowywać dane uwierzytelniające, aby chronić swoje aktywa przed hakerami i oszustami.

Chociaż NFT mogą być wykorzystywane do tokenizacji szerokiej gamy przedmiotów, ich najpopularniejszym zastosowaniem jest tokenizacja sztuki. Większość kolekcji NFT to dzieła sztuki w różnych formach.

 

NFT i ochrona własności intelektualnej

Transakcje blockchain są praktycznie niezmienne – nie można wprowadzać w nich zmian po przetworzeniu danej transakcji. W efekcie NFT są doskonałym medium do ochrony praw autorskich artystów i udowadniania własności dzieł sztuki.

Każdy może sprawdzić transakcję blockchain na platformie blockchain explorer, aby potwierdzić, że określony NFT jest przechowywany w czyimś adresie portfela. Analogicznie można go użyć, aby udowodnić fakt bycia właścicielem danego NFT.

Wszystkie NFT są tworzone za pomocą smart kontraktów, które są fragmentami kodu zaprojektowanymi do wykonywania określonych operacji na blockchainie. Smart kontrakty pozwalają artystom na uwzględnienie w mechanizmie operacyjnym ich NFT zasad dotyczących praw autorskich i tantiem. Na przykład, artyści mogą sprzedawać swoje tokeny, a następnie otrzymywać tantiemy za każdym razem, gdy NFT zmieni właściciela w wyniku handlu.

Jednak bez względu na to, ile razy NFT zostanie ponownie sprzedany, zawsze będzie zawierał swoją unikalną tożsamość blockchain i informacje o adresie portfela, który utworzył, lub – zgodnie z terminologią NFT – „wybił”. Dzięki temu NFT z powodzeniem rozwiązują kwestie praw autorskich do dzieł sztuki i sprawiają, że nielegalny handel dziełami sztuki jest praktycznie bezcelowy. 

Nawet jeśli komuś uda się ukraść twoje NFT, możesz dokładnie śledzić, gdzie ten token zostanie przeniesiony za pomocą eksploratora blockchain. Twórcy lub właściciele dzieł sztuki NFT mogą oznaczyć je jako skradzione i sprawić, że złodziejowi będzie niezwykle trudno sprzedać dany token. OpenSea, największy rynek NFT i miejsce, które zna każdy właściciel oraz twórca cyfrowych dzieł sztuki, umożliwia oznaczanie skradzionych tokenów. Wystarczy wysłać informację o danej transakcji na blockchainie oraz szczegóły związane z kradzieżą.

 

Zapobieganie nielegalnemu handlowi dziełami sztuki jest znacznie bardziej skomplikowane w przypadku tradycyjnych dzieł. Jeśli ktoś ukradnie fizyczny obraz, organy ścigania muszą poświęcić znaczną ilość czasu i zasobów, aby spróbować wyśledzić złodzieja i odzyskać przedmiot.

 

Kluczowe rodzaje artystycznych NFT

 

Generatywna sztuka

NFT sztuki generatywnej są dostępne w kolekcjach zawierających setki, a nawet tysiące unikalnych tokenów w postaci obrazów cyfrowych. Te NFT są generowane przez algorytm komputerowy w oparciu o propozycję artysty. Artysta projektuje pierwotny model wizualizacji kolekcji i tworzy wszystkie elementy, które algorytm może wykorzystać do wygenerowania całej kolekcji z licznymi odmianami kolorów, akcesoriów i elementów obrazu. 

Zazwyczaj kolekcje NFT oparte na sztuce generatywnej przedstawiają obrazy humanoidalnych stworzeń o cechach zwierzęcych, animowanych postaci lub obiektów i scenerii. 

Bored Ape Yacht Club i CryptoPunks to jedne z najpopularniejszych kolekcji NFT tego rodzaju.

 

1 of 1

NFT 1 z 1 najlepiej nadają się dla artystów wybierających tworzenie unikalnych dzieł sztuki zamiast generowania ogromnych kolekcji podobnych dzieł sztuki. To idealna forma tokenizacji obrazów w formie cyfrowej. Tego rodzaju NFT zwykle nie są częścią żadnej kolekcji. Jednak niektórzy artyści tworzą małe kolekcje, które zawierają cyfrowe reprezentacje niewielkiej liczby obrazów, zdjęć, unikalnych cyfrowych dzieł sztuki lub rysunków. Zwykle obejmują one maksymalnie kilkadziesiąt tokenów.

Everydays: The First 5000 Days Beeple’a oraz Right-click and Save As guy są znanymi przykładami tego rodzaju NFT.

 

Muzyka i video

NFT to nie tylko statyczne obrazy. Artyści mogą tokenizować również filmy i muzykę, a potem bezpośrednio czerpać korzyści z tantiem za każde pobranie utworu i obejrzenie wideo. W takim przypadku nie muszą polegać na pośrednikach i dostawcach usług, którzy mogą pobierać wysokie opłaty za swoje usługi.

Muzyczne i filmowe NFT najczęściej można znaleźć na OpenSea i Air NFTs.

 

Fizyczne

Oksymoron? Niekoniecznie. Fizyczne NFT umożliwiają artystom stokenizowąć ich fizyczną sztukę, łącząc rzeźbę, obraz lub inne dzieło sztuki z blockchainem za pomocą kodu QR lub cyfrowego znacznika umieszczonego na danym przedmiocie.

Na przykład na ramie obrazu może się znaleźć kod QR lub tag z wbudowanymi mikrochipami, które po zeskanowaniu lub podłączeniu do telefonu komórkowego zaprezentują zapisane na blockchainie informacje o twórcy obrazu i obecnym właścicielu. Jeśli obraz zostanie skradziony, złodzieje nie będą mieli możliwości udowodnienia, że są jego właścicielami, ponieważ nie będą posiadać odpowiednich danych uwierzytelniających.

ArtAreas jest przykładem firmy specjalizującej się w produkcji tagów NFT dla sztuki fizycznej.