Zacieśnianie regulacji i EU MICA – zagrożenie czy szansa?

 

 

Czym jest MiCA? 

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie rynków aktywów kryptowalutowych oraz zmieniające dyrektywę (UE) 2019/1937.

Jest to część szerszego pakietu dotyczącego finansów cyfrowych, który m.in. obejmuje też ustawę o cyfrowej odporności operacyjnej (DORA) oraz rozporządzenie w sprawie DLT Pilot Regime.

MiCA ma wejść w życie w 2024 roku.

 

Główna idea MiCA

Idea stworzenia wspólnych regulacji dla całej Unii Europejskiej ma na celu rozwój kryptowalut i szersze wykorzystanie DLT poprzez wprowadzenie bezpiecznych i proporcjonalnych ram wspierających innowacje i uczciwą konkurencję.

Rozbieżne ramy, przepisy i interpretacje dotyczące zarówno kryptowalut, jak i usług kryptowalutowych w całej Unii utrudniają usługodawcom skalowanie działalności na poziomie UE.

W praktyce oznacza to, że są oni zmuszani do zapoznania się z przepisami wielu państw członkowskich, uzyskania lokalnych zezwoleń lub rejestracji oraz przestrzegania często odmiennych przepisów, niekiedy zmieniając swój model biznesowy.

 

Dedykowane i zdrowe ramy powinny wspierać innowacje i uczciwą konkurencję, zapewniając jednocześnie wysoki poziom ochrony konsumentów oraz integralności rynku na rynkach kryptowalut.

 

MiCA – główne cele

1. Pewność prawna – zapewnienie rynkowi ram prawnych, które jasno odnoszą się do wszystkich kryptowalut, które nie są objęte istniejącymi przepisami dotyczącymi usług finansowych.
2. Wspieranie innowacji – wsparcie rozwoju rynku i adopcji DLT poprzez stworzenie ram prawnych stymulujących innowacje i uczciwą konkurencję. 
3. Odpowiedni poziom ochrony konsumentów i inwestorów oraz integralności rynku.
4. Zapewnienie stabilności finansowej – stworzenie zabezpieczeń przeciwdziałających potencjalnym zagrożeniom dla stabilności finansowej i polityki pieniężnej.

 

MiCA – definicje w świecie kryptowalut

Rozporządzenie wprowadza szereg definicji, które pozwalają uporządkować świat kryptowalut. Zawiera m.in. definicje:

1. Distributed ledger technology lub DLT – rodzaj technologii umożliwiający rozproszony zapis zaszyfrowanych danych.
2. Kryptowaluta – cyfrowa reprezentacja wartości lub praw, która może być przenoszona i przechowywana elektronicznie, z wykorzystaniem technologii distributed ledger lub podobnej.
3. Token odwołujący się do aktywów – rodzaj kryptowaluty, który z zasady ma utrzymywać stabilną wartość. Może robić to poprzez powiązanie z walutami fiducjarnymi, stanowiącymi prawne środki płatnicze, jednym lub kilkoma towarami, lub kryptowalutami, czy też kombinacji takich aktywów.
4. Token pieniądza elektronicznego – rodzaj aktywów kryptograficznych, których głównym celem jest wykorzystanie jako środka wymiany i utrzymanie stabilnej wartości poprzez odniesienie do wartości waluty fiat, będącej prawnym środkiem płatniczym.
5. Utility token lub Token użytkowy – rodzaj kryptowaluty, której zadaniem jest zapewnienie cyfrowego dostępu do dobra lub usługi, dostępnej na DLT, i jest akceptowana tylko przez emitenta tego tokena.

 

Kolejną ważną definicją w MiCA jest definicja dostawcy usług kryptowalutowych.

 

Dostawca usług kryptowalutowych – każda osoba, której działalność polega na profesjonalnym świadczeniu jednej lub więcej usług kryptowalutowych na rzecz osób trzecich.

Usługa kryptowalutowa oznacza dowolną z wymienionych poniżej usług i działań związanych z jakąkolwiek kryptowalutą:

• Przechowywanie i administrowanie aktywami kryptograficznymi w imieniu osób trzecich;
• Prowadzenie platformy handlowej dla kryptowalut;
• Wymiana kryptowalut na walutę fiat będącą prawnym środkiem płatniczym;
• Wymiana kryptowalut na inne kryptowaluty;
• Wykonywanie zleceń na kryptowaluty w imieniu osób trzecich;
• Składanie zamówień na kryptowaluty;
• Przyjmowanie i przekazywanie zleceń na kryptowaluty w imieniu osób trzecich;
• Świadczenie usług doradczych w zakresie kryptowalut.

 

Co oznacza MiCA dla przedsiębiorstw z UE? 

MiCA będzie nakładać na wszystkich uczestników rynku wiele obowiązków formalno-prawnych, które powinny wykrywać potencjalne problemy i zapobiegać zagrożeniom.

Wszystko to powinno uchronić klientów przed sytuacjami takimi jak upadek ekosystemu Terra/Luna czy giełdy FTX.

Wniosek, który osoby prawne zamierzające świadczyć usługi w zakresie kryptowalut powinny złożyć do właściwego organu, powinien zawierać m.in.:

• Nazwę, w tym nazwę prawną i każdą inną handlową, która będzie używana, identyfikator osoby prawnej wnioskującego dostawcy usług w tym zakresie, stronę internetową oraz adres fizyczny interesanta.
• Program działalności określający rodzaje usług, które zamierza świadczyć wnioskujący w zakresie kryptowalut, w tym miejsce i sposób wprowadzania ich.
• W przypadku wszystkich osób fizycznych wchodzących w skład organu zarządzającego wnioskodawcy tych, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają co najmniej 20% kapitału zakładowego, lub praw głosu – zaświadczenie o niekaralności w obszarach prawa handlowego, upadłościowego, usług finansowych, przeciwdziałania praniu pieniędzy, przepisów zwalczania terroryzmu oraz obowiązków związanych z odpowiedzialnością zawodową.
• Opracowanie mechanizmu wewnętrznego audytu wnioskodawcy, procedury oceny ryzyka i planu ciągłości działania.
• Opisy, zarówno w języku technicznym, jak i nietechnicznym, systemów informatycznych i rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa stosowanych przez interesanta.

 

Ponadto: 

Usługi kryptowalutowe mogą być świadczone wyłącznie przez osoby prawne, które mają siedzibę w państwie członkowskim Unii i uzyskały zezwolenie na ten rodzaj działalności.

Przykład dokumentów wymaganych do uzyskania licencji oraz warunków, jakie musi spełnić firma, jasno obrazuje, jak dokładnie Unia Europejska chce chronić klientów przed nieuczciwymi firmami. 

Z drugiej strony dostosowanie się do wszystkich kwestii formalnych będzie wyzwaniem dla niejednej firmy z branży.

 

Jakie są zagrożenia związane z wdrożeniem MiCA?

• Przeniesienie wymogów i regulacji ze świata tradycyjnych finansów do świata krypto bez uwzględnienia specyfiki tego rynku  może spowolnić rozwój firm.
• Problem ze zrozumieniem zasad funkcjonowania rynków kryptowalut przez regulatorów ze względu na brak odpowiedniego przeszkolenia i odpowiedniej liczby specjalistów w tej dziedzinie.

 

Jakie potencjalne korzyści oferuje MiCA?

• Uregulowanie rynku kryptowalut stworzy możliwość współpracy pomiędzy dostawcami usług kryptowalutowych i tradycyjnymi firmami finansowymi.
• Wprowadzenie wspólnych dla całego rynku definicji opisujących rynek kryptowalut ułatwi zrozumienie osobom, które wcześniej nie miały z nim styczności. Będzie to krok w kierunku przyjęcia technologii DLT i kryptowalut przez inne sektory gospodarki.
• Wspólne ramy prawne, wspierające innowacyjność i uczciwą konkurencję, powinny wyeliminować z rynku podmioty działające nieuczciwie lub nielegalnie.

 

 

Mimo że MiCA odnosi się do wielu elementów, nie obejmuje niektórych sektorów rynków kryptowalut, które są bardzo popularne, takich jak: 

•  CBDC,
•  NFT,
•  DeFi.